onsekizmayıs (simdiye kadar 1 posta) | | Ana tilimizni yaşatmaq içün küreşkenler
Bugün eñ müim ve eñ aktual meselelerden biri - ana tilimizniñ alı, acınıqlı vaziyetidir.. Bala-çağa, yaş-qart evde, soqaqta - er yerde biri-birilerinen yaban-cı tilde qonuşalar. Ekseriyet ana-babalar buña tabiiy al, dep baqalar ve şeker-şerbet balaçıqlarınen rus tilinde saqınmayıp laf eteler. Yarınki künni tüşünmeyler, tilimiz coyulsa, alımız ne ola-cağını aqıllarına bile ketirmeyler.
Menim nazarımda ana tilimizni red etmegen, sevip-sayğan insanlar bu - şair ve yazıcılar. Onı yaşatmaq içün küreşkenler ise “Maarifçi”, qırımtatar tili ve edebiyatı ocaları, milliy mekteplerdir. Ebet, milliy mekteplerde ana tili müiti zayıfça sezile, amma mında milliy ruh, milliy terbiye bar. Şunıñ içün de milliy mektepler, miliy sınıflar bizge suv ve ava kibi pek zarur. Bunı ana-babalar da añlasalar eken.
Mekteplerde çalışqan aqiqiy qırımtatar ocaları balalarımızğa ana tilini, edebiyatnı, medeniyetni ögrete, olarğa vatanperverlik, milletperverlik duyğularını aşlay.
Öz fikirlerimniñ isbatı olaraq, yaqında rayonımızda olıp keçken bir tedbir aqqında ikâye etmek isteyim.
Canköy rayon mekteplerinde çalışqan qırımtatar tili ve edebiyatı ocalarınıñ nevbetteki usuliy (metodik) birleşmesi Medvedevka oquv terbiyeviy kompleksinde olıp keçti. Mında qırımtatar tili ve edebiyatı derslerini tata-qardaş Qurtseit Zera Refatovna ve Elvira Refatovna alıp baralar.
Maqsat: Qurtseit Zera ocanıñ iş tecribesinen tanışmaq edi. Bu tedbir içün mahsus talebeler sızğan resimler sergisi teşkil etilgen ve etnografik köşe azırlanğan. Eñ meraqlısı Zera ocanıñ 11-sınıfta “Sürgünlik devriniñ edebiyatı” mevzusında keçirgen dersi oldı. Oca talebelerinen beraber İ. Asanin, A. Osman ve E. Ümerovnıñ icadında sürgünlik mevzusı nasıl aks etilgenini numayış ettiler. Zera ocapçe derste interaktiv ve innovatsion tehnologiya usullarını pek yerli ve semereli qullandı. Talebeler gruppalarnen çalıştılar, haritadan faydalandılar, plakatlar, cedveller tizdiler, qırımtatar ressamlarınıñ sürgünlik mevzusında sızğan resimlerine izaat berdiler, İdris Asaninniñ şiirlerini ifadeli oqudılar.
Oca dersni özü yazğan şiirinen - öptimizmnen yekünledi.
Ders pek semereli keçti. Talebeler mevzunı pek yahşı menimsediler. Olarnıñ yüreginde ana tilimizge sevgi, vatanperverlik, milletperverlik ışıqları peyda oldı. Bu ışıqlarnı, elbette, Zera ocapçe peydaladı.
Zenaatdaşları Zera ocapçeniñ dersini pek begendiler, hususan yaş ocalar çoq şey ögrendiler ve pek memnün oldılar. Dersten soñ talebeler küçük kontsert numayış ettiler.
Biz bu balaçıqlarğa ve olarnıñ ocalarına baqıp: “Yoq bizim tilimiz ölmeycek, bizim kelecegimiz bar”, - degen neticege keldik.
Zera ocapçeniñ talebeleri bir qaç seneden berli qırımtatar tili ve edebiyatından cumhuriyet olimpiadasında nufuzlı yerlerni qazanıp kelmekteler.
“Yürekten ağlasañ, soqur közden de yaş kelir”, degen atalar sözü nafile aytılmağan.
Aziz ve müteber ocalar! Balalarımızğa öz doğmuş ana tilimizni can-yürekten ögreteyik. Zametlerimiz zaya ketmez.
Ürmetli ana-babalar, qıymetli qartana-qartbabalar! Balalarıñıznen, baldan tatlı torunlarıñıznen öz ana tiliñizde laf etiñiz!
Çünki olar siziñ evlâtlarıñız,
olar siziñ kelecegiñiz,
qaranlıqta çırağıñız,
qartayğanda tayağıñızdır.
Lutfiye ZEYTULLA, Zavet-Leninskoye köyü umumtasil mektebiniñ ocapçesi
Qaynaq: Qırım Gazeti |